Autarkie: geen besparing, maar wel prioriteit

Autarkie (zelfvoorzienendheid) is het toverwoord bij zonnepaneel installaties. Er is allesbehalve een eenduidige interpretatie van ‘autarkie’ op energiegebied. De een zegt dat je 100% zelfvoorzienend bent als je op een zonnige dag precies genoeg stroom opwekt dan je gebruikt. Je hebt dan een nul-op-de-meter voor één dag en levert in principe niets terug. Op jaarbasis kom je met een dergelijk systeem niet boven de 25% van je totale verbruik. Een ander zegt zelfvoorzienend te zijn als de totale hoeveelheid opgewekte energie op jaarbasis gelijk is (of meer is) dan je in diezelfde periode gebruikt. Aan die definitie voldoen we sinds ons energieverbruik in balans is.

Auteur: Mark

Salderingsregeling

Volledige autarkie is in ons klimaat vrijwel niet haalbaar: zoveel stroom produceren én opslaan dat dag/nacht en zomer/winter verschillen zelf kunnen worden opgevangen. In onze situatie zouden we de hoeveelheid zonnepanelen tenminste moeten verdubbelen én tien accupakketten ter grootte van een Tesla moeten installeren om bijvoorbeeld december door te komen. Praktisch gezien is dat onuitvoerbaar, zowel omwille van kosten als ruimte.

Desalniettemin zoeken we naar een zo hoog mogelijk percentage autarkie. Momenteel kan er nog volledig worden gesaldeerd, en kan stroom die overdag wordt teruggeleverd even later kosteloos van het grid worden onttrokken. Alle energieleveranciers in Nederland hanteren een dergelijke salderingsregeling.

Lever je meer stroom terug dan je verbruikt ontvang je een terugleververgoeding. Omdat we gebruik maken van Van de Bron energie, ontvangen we hiervoor de hoogste vergoeding die er is: €0,11 per kWh. Maar hoe minder er teruggeleverd is, hoe beter voor de efficiency van de installatie.

Hoe krijg je zoveel mogelijk autarkie?

Om het percentage autarkie zo hoog mogelijk te maken (dus zoveel mogelijk opgewekte stroom zelf te gebruiken) hanteren we een duidelijke strategie, waarbij gezond verstand en slimme technologie hand in hand gaan.

  • Een gedeelte van de installatie is aangesloten op een accusysteem. De accu wordt gebruikt om ‘s nachts de het netwerk, de beveiliging, pompen, servers en vriezers te voorzien van stroom en kan effectief ruim 6kWh aan stroom leveren – voldoende voor meer dan een etmaal. Daarnaast wordt de elektrische motor geladen via de accu. En de accu wordt uitsluitend gevuld met zonne-energie. (Er volgt nog een aparte blogpost over stroomopslag.)

  • Nachtstroom is tot een minimum beperkt. Zo zijn de starttijden van de vaatwassers, wasmachines, wasdrogers niet meer uitgesteld om gebruik te kunnen maken van goedkope nachtstroom, maar van gratis zonnestroom. Doordat we drie wasmachines, drie vaatwassers en twee wasdrogers hebben, kan hierdoor optimaal gepland worden.

  • Optimaal thuisverbruik: er wordt halverwege de dag totaal bijna 13kW vermogen via de zonnepalen opgewekt. Hiervan gaat ruim 10kW naar een van de elektrische auto’s en ca. 0,5kW naar de woning.

  • De warmtepomp hoeft in de periode medio mei t/m medio oktober maar beperkt te draaien; de heat pipes voorzien de woning voor het overgrote deel van warm water. Maar de uren dat de warmtepomp draait, zijn beperkt tot de uren met voldoende daglicht. Hierdoor wordt er een continue stroom van ruim 600W direct verbruikt van de PV-energie.

  • We hebben twee elektrische auto’s (Renault Zoe’s en Hyundai Kona) waar een stroombuffer van 1x22kWh en 1x 64kWh in kan worden opgeslagen. In de praktijk laten we autobatterij niet volledig ontladen staan omdat je de auto ook wilt kunnen gebruiken. Maar het laden verloopt via een aparte computer met een regelunit die opgewekte stroom, thuisverbruik en laadcapaciteit optimaal inregelt. (Er volgt nog een blogpost over deze innovatieve technologie.)

Toekomst

De komende jaren zullen we verder investeren om de autarkie te verhogen. Op de middellange termijn planning staat een accupack van ca. 30kWh op het drie fase PV-systeem gepland, en mogelijk een kleine windmolen om gedurende zon-arme maar winderige dagen de autarkiegraad te verhogen.

*Verbruik naar bron (direct, via accu of via grid) van een van de PV systemen. De accu voorziet alle vitale apparatuur in en rond de woning (servers, beveiliging, pompen, vriezers, noodverlichting).

Kijkje in ons dagelijks leven?

Drie etmalen zonder 'gas, licht en water'
Mark - | 05 januari 2024
We zijn de uitdaging aangegaan: met 14 personen drie dagen geen gebruik maken van nutsvoorzieningen, midden in de winter op de donkerste dagen van het jaar. Geen elektriciteit van het grid, geen water van het drinkwaterbedrijf en geen gas voor een CV-ketel.
Smart Home en energie management
Mark - | 18 juli 2022
Leven van het land en de zon gaat uitstekend samen met innovatie en technologie. Meet- en regeltechniek, dashboards en gezond verstand dragen bij aan het zelfvoorzienend maken van onze homestead.
Waterfilters: zonder (schoon) water geen leven.
Mark - | 04 maart 2022
Wat als.. er geen of vervuild water uit de kraan komt. Of als er geen leidingwater beschikbaar is. Een waterfilter kan levensreddend zijn. Onze praktijk ervaring.
Blackout. Als het donker wordt, en koud.
Mark - | 24 januari 2022
Elektriciteit. Het lijkt zo vanzelfsprekend. Maar de stabiliteit van het grid wankelt, en de continuïteit is niet meer gegarandeerd. Hoe bereid je je hierop voor? We maakten onze eigen blackout: gas weg, kraan dicht, hoofdschakelaars om.
Eigen water. Van bron tot kraan.
Mark - | 09 december 2021
Drinkwater van het drinkwaterbedrijf is relatief goedkoop en stabiel. Er is daarom geen 'terugverdientijd' voor een eigen bron en waterzuiveringsinstallatie. Tegelijkertijd is drinkwater zo essentieel, dat niemand 3 dagen zonder kan. Daarom, een eigen bron
Elektrische auto's bij een blackout
Mark - | 08 december 2021
Een beetje EV heeft meer dan 60 kWh aan accucapaciteit. Welkome energie als het lichtnet faalt. Alleen: heb je er iets aan als de auto geen stroom kan terugleveren?