Drie dagen zonder 'gas, licht en water'
We zijn de uitdaging aangegaan: drie dagen zonder gebruik te maken van nutsvoorzieningen, midden in de winter, op de donkerste dagen van het jaar. Met 14 personen in meerdere woningen.
Geen elektriciteit van het grid, geen water van het drinkwaterbedrijf en geen gas voor een CV-ketel. Een klein beetje leven zoals in de populaire Netflix film 'Leave the world behind' (2023).
Het afschakelplan
We sluiten de hoofdaansluitingen af in de vroege avond en we beginnen dus met een lange nacht voor de boeg. Ogenschijnlijk gebeurt er niets, omdat - op een laadpaal en wat buitenverlichting na - alle woningen en bijgebouwen volledig gevoed worden vanuit de off-grid Victron installaties met 48V accu's.
We beginnen direct met het uitzetten van alle niet-essentiele grootverbruikers als laadpalen (4x), warmtepompen (4x), close-in boilers (5x) en IR panelen. Die kunnen in een paar uur tijd de accu's volledig leegtrekken. In de winter kun je van deze apparaten gebruik maken bij de gratie van het grid en voegen de 270 zonnepanelen niets substantieels toe aan de behoefte van deze grootverbruikers.
Het nog comfortabele minimum
Veel lager dan 1.5kW per uur komen we niet. De warmtevoorziening (ventilatoren van de houtvergasser), 12 pompen om het warme water naar vijf gebouwen te transporteren en daar weer via vloerverwarming- en transportpompen te ruimtes te verwarmen. Zeven koelkasten en negen vriezers, routers, switches, access points, camera's, porto's, servers, meet- en regeltechniek, computers en natuurlijk wat verlichting gedurende de avonden.
De inductieplaten, vaatwassers en wasdrogers blijven uit. De wasmachine draait minimale beurtjes. Maar we kunnen koken, douchen, schoon drinkwater gebruiken, werken, internetten, de koelingen koud houden en de woningen warm!
De zon komt (niet) op
Bezitters van zonnepanelen weten het al langer: in de winter zijn ze leuk voor een paar gloeilampen. We hebben er ca. 270 liggen, onder allerlei hellingshoeken en van oost tot west gesitueerd. Rond een uur of 8 ontwaken de MPPT's, en tegen 10 uur geven de SolarEdge omvormers ook een teken van leven. Op een heldere winterdag kunnen we wel 80kWh binnen halen - ruim voldoende voor al het dagelijks gebruik. Maar we 'treffen' het: zware regenwolken vormen 3 dagen lang het decor, en meer dan 30kWh halen we niet binnen in drie dagen.
Warmte: de echte energie-slurper
De houtvergasser houdt met een minimale elektrische belasting alle verblijven warm en levert warm tapwater. Omdat we een eigen warmtenet hebben, circuleert er ongeveer 5.000 liter warm water tussen de gebouwen - van centraal buffervat naar buffervaten in de gebouwen. En daarvandaan weer warmte voor vloerverwarming, radiatoren en platenwisselaars voor sanitair water.
In elk gebouw/woning is een zogenaamde multical meter gemonteerd. Deze meet aan de hand van de hoeveelheid water en het verschil tussen aanvoer- en retourtemperatuur uit hoeveel warmte er wordt verbruikt. Gedurende de blackout test is er niet speciaal minder warmte gebruikt en ook niet minder warm water gebruikt. Via een optelsom van de gemeten waardes komen we uit op ongeveer 240kWh warmte per dag. Per persoon is dat ~17kWh, het equivalent van bijna 2 m3 gas.
Het energietekort
Mede door de extreem lage PV-opbrengst komen we gedurende de blackout-test ca. 30kWh per dag tekort. We moeten daarom een beroep doen op de diesel aggregaat. Deze staat gekoppeld aan de Victron installatie en kan tijdens bedrijf met 4kW per uur leveren. Gedurende de blackout test heeft de aggregaat ongeveer 7 uur gedraaid. Niet voldoende om het tekort aan te vullen maar we hebben nog een elektrische melkkoe: de EV.
Vehicle to load
De Hyundai Ioniq is (nog) een van de weinig EV's die is uitgerust met een V2L (vehicle to load) aansluiting. In tegenstelling tot wat veel mensen denken, kun je de auto niet zomaar gebruiken om terug te leveren of om aan te sluiten op het lichtnet.
De V2L aansluiting wordt door ons gebruikt om een Mastervolt 48V lader te voeden die gekoppeld staat aan de thuisaccu's. Op deze manier kunnen we zonder aggregaat de accu voeden. Vanzelfsprekend geldt hiervoor: op = op. Als de accu van de auto leeg is, kan die op winterse dagen niet/nauwelijks meer worden bijgeladen vanaf het dak, maar om een aantal dagen stroomloos te overbruggen is het een prima oplossing.
verbruik per dag
PV opbrengst per dag
warmte per dag
waterverbruik per dag
Wat hebben we geleerd, of wat wisten we eigenlijk al?
- er zijn gemiddeld 25-30 dagen per jaar dat er te weinig zonlicht is minimaal autarkische te zijn; bij deze black-out test troffen we drie aaneengesloten dagen waardoor zelfs fors afschakelen van apparatuur niet voldoende was
- de aggregaat is toereikend maar wil je iets meer comfort, zou een 10kVA versie praktischer zijn. Dan kan er ook nog worden elektrisch gewassen en gekookt
- de elektrische auto's laden met eigen zonnestroom is onmogelijk. Maar dat geldt voor vrijwel de hele periode van half oktober tot half maart
- een eigen drinkwaterzuiveringsinstallatie doet een relatief groot beroep op de beperkt beschikbare energie resources bij een blackout
- een relatief kleine windmolen zou een goede aanvulling kunnen zijn en had ons bij deze blackout test een groot deel van de benodigde elektriciteit kunnen leveren (de wind was heel aantal uren boven de 4 beaufort)
Heb je nog vragen? Laat een bericht achter op ons instagram kanaal bij de post over deze blackout test.
Blackout test 2022
Volg hier het verslag van de blackout test in de winter van 2022.
Vehicle to load. Hoe werkt dat?
Benieuwd hoe je zonder V2L of V2G aansluiting toch stroom uit je EV kan tappen? Lees dan verder.
Easysolar voor easy offgrid
Lees hier het verslag van onze oudste Victron installatie, met een overzicht van materialen en kosten.