Als we de reclames mogen geloven, zijn kinderen een stuk gelukkiger met nieuw, meer en duurder speelgoed. Als we om ons heen kijken, zien we dat kinderen cadeau(tje)s krijgen na een prik, een zwemdiploma, de avondvierdaagse, met sinterklaas, met kerst en op hun verjaardag. Het feest kan niet op en speelgoed is top. Maar is nieuw leuker, meer beter en duurder stoerder? Nee, nee en nee, dat weten we uit onderzoek en met een beetje gezond verstand hadden we dat misschien ook met elkaar kunnen bedenken. Net als het feit dat die hopen speelgoed een hoop (verborgen) impact hebben op natuur en milieu. Die impact kun je verlagen en Babette Porcelijn biedt in haar boek ‘de verborgen impact’ een praktische tool om in kaart te brengen op welke wijze jij je impact kunt verlagen: BAM.
Beter wil zeggen: dat wat we hebben (de huidige systemen) optimaliseren. Anders betekent: een duurzaam alternatief. Minder wil zeggen minder, zo simpel is het. Hoewel BAM (beter, anders minder) aantrekkelijker klinkt, zou MAB (minder, anders, beter), naar je impact kijkend, een logischere keuze zijn. Dat is de reden dat we hieronder die niet-zo-aantrekkelijke MAB aanhouden en jullie tips en tricks geven om jouw speelgoed-impact te verlagen.
We weten uit onderzoek dat de creativiteit, fantasie en het sociale vermogen worden gestimuleerd wanneer kinderen minder speelgoed hebben. Wanneer kinderen minder speelgoed hebben, is de betrokkenheid hoger, wordt er langer met het speelgoed gespeeld en is er meer variëteit in het spel. Hoe meer speelgoed kinderen hebben, hoe minder ze ernaar omkijken. En, nu doen we een aanname, kinderen met minder speelgoed groeien vast op tot bewustere en zuinigere volwassenen die weten dat blikjes, takken, steentjes, 2 schalen en 3 nepvisjes een complete oceaan kunnen voorstellen waarin je als kind leeft als zeemeermin of haai, want: alles is speelgoed.
Speelgoed betekent in de werkelijkheid niet altijd “speel goed”. Kinderen raken vaak uitgekeken op hun speelgoed. Vraag het een willekeurige ouder en die zal hetzelfde beamen. Ach ja, dat is het ‘leed’ dat ouderschap heet. Maar gelukkig hoeft spelen nooit meer te vervelen. Met de komst van allerlei uitleen-initiatieven is het niet eerder zo eenvoudig, goedkoop én duurzaam geweest om de speelgoeddoos gevarieerd te houden.
Je kent vast die kleine boekenkasten die je lukraak treft langs de kant van de weg of middenin de stad. Het zijn de minibiebs die als paddenstoelen omhoogschieten. Het concept is simpel: leen een boek of geef een boek. In wezen is het identiek aan de welbekende bibliotheken, met het verschil dat je geen lid hoeft te zijn van de minibiebs. Je kunt er uiteraard wel fan van zijn, zoals wij. Naast het lenen van boeken kun je ook speelgoed en spellen lenen. Kijk maar eens of er in jouw buurt een speelotheek te vinden is. Speelplezier gegarandeerd!
Genoeg ouders, genoeg kinderen, genoeg speelgoed. En daar kun jij – en ook de ander – gebruik van maken. Speur eens in je netwerk rond wie kinderen heeft die ongeveer de leeftijd hebben van jouw kinderen. Reken er maar op dat zij ook speelgoed in huis hebben en dat die kinderen er ook uitgekeken op kunnen raken. Hoe leuk is het om zo nu en dan speelgoed te wisselen met je buren, je vriendin of met ouders die je op het schoolplein tegenkomt. Het praatje prut tijdens zo’n ruilfeestje en het delen van ervaringen is op zichzelf al leuk natuurlijk. En bij thuiskomst heb je kinderen die door het dolle heen zijn met hun ‘nieuwe’ toys!
Een duurzaam alternatief voor speelgoed, is tweedehands speelgoed en dat is er in overvloed. Het is digitaal te vinden op Marktplaats, Vinted en de Marketplace van Facebook. Google eens op ‘tweedehands speelgoed. Dan ontdek je dat er naast digitale winkels fysieke winkels zijn met tweedehands speelgoed. Als je graag weet wat je koopt en goed bent in afdingen, dan is een rommelmarkt wat voor jou. Onze favoriet is de grootste vlooienmarkt van Europa: de IJ-hallen.
Tweedehands is booming en het wordt steeds makkelijker om speelgoed met een beetje ervaring dichtbij huis te kopen.
Binnen Facebook en Marktplaats gebruiken we de functies om de afstand te bepalen, waardoor we ‘nieuw’ speelgoed lopend of fietsend kunnen ophalen. Geen reistijd, geen verzendkosten. Wij gierige Nederlanders letten namelijk graag op onze centjes, en gratis is natuurlijk helemaal top. Wat blijkt? Er is veel gratis speelgoed. Steeds meer woonplaatsen hebben een digitale weggeefhoek op Instagram of Facebook. Hier wordt naar hartenlust speelgoed aangeboden, wat je de volgende dag kunt ophalen, gewoon een straat verderop. Andere toffe initiatieven waarbij wij ons hart kunnen ophalen zijn: Krijg de kleertjes en Recyclesint. Als we dit eens allemaal goed bekijken, vragen we ons af waarom er nog zoveel speelgoedwinkels zijn.
Hoe tof is het als je een eigen wobbel knutselt, een mand vol zelfgehaakte groenten maakt of heel oldschool een houten boomhut in de achtertuin timmert. Enige kanttekening, je moet met naald en draad of ander gereedschap overweg kunnen. Dus prijs jezelf gelukkig als je een klusser bent of gezegend bent met een creatief brein. Met grondstoffen zelf iets maken is toch best wel leuk.
Beter is in veel gevallen ook echt goed. Wij gaan liever voor kwaliteit dan kwantiteit en in de meeste gevallen mag dat iets meer geld kosten. Liever een degelijke, handgemaakte, houten regenboog (gemaakte van duurzaam hout en gifvrije verf) gefabriceerd in Duitsland voor een eerlijke prijs dan een plastic helikopter van een paar euro uit China die met tien minuten spelen kapot is.
Beter is vaak lokaler, we steunen letterlijk onze buurman en buurvrouw. Bovendien besparen we daarnaast ook nog verpakkingsmateriaal en uitstoot met transport en opslag. Zoek eens uit wat er in de buurt te vinden en te halen is, dan kun je er zomaar achter komen dat iemand met een houtzaag poppenhuizen verkoopt, een oudere dame handgemaakte zonnepoppen verkoopt en iemand verderop vilten kaboutertjes op voorraad heeft staan. Hoe fijn is het om op deze manier de lokale gemeenschap te boosten en gedag te zeggen in de supermarkt tegen iemand bij wie je een week eerder houten diertjes hebt gekocht.
Kijk verder dan je neus lang is. Verdiep je eens in waar de producten op de wensenlijst van jouw kind uit bestaan, bekijk de keurmerken en ga op onderzoek uit. Kan je vinden welke soort lijm, verf of hout is gebruikt en of een product wel of geen weekmakers als bijvoorbeeld BPA bevat. Tot slot verstaan wij onder beter beter speelgoed zonder batterij dan met batterij.
Elke keuze die je maakt, of die nou beter, anders of minder is, is er één die bijdraagt aan een verlaging van jouw impact en indirect waarschijnlijk ook aan die van anderen. Onze ervaring is dat door bam-keuzes te delen, andere ouders ook meer bam-keuzes durven maken. Zo maken we de natuur blij, maar ook onze kinderen, want de titel zegt het al door bewuste keuzes te maken wordt speelgoed ‘speel goed’.
Bronnen