Het leven in een woongroep is een mini-samenleving op zich. Binnen de kaders met voldoende persoonlijke vrijheid en ruimte voor ontwikkeling, maar tegelijkertijd conformerend aan het gemeenschappelijk belang. Samen delen, samen zorgen, samen werken. Alleen wat zijn de ingrediënten voor een 'succesvolle' mini-samenleving?
Auteur: Mark
In de introductie 'Over ons' staan de waarden samengevat: leven als een ‘extended family’ met gedeelde waarden ten aanzien van duurzaamheid, verduurzaming en zelfvoorzienendheid op de terreinen van energie, voedsel, zorg en mobiliteit. Daarbij is ons uitgangspunt: samen delen, samen zorgen! Aan de basis van het samen-leven samen-delen liggen sterke familierelaties, gemeenschappelijke waarden, verantwoordelijkheidsgevoel, goede arbeidsethos en een gezonde dosis libertarisch gedachtegoed. Dit is onze woongemeenschap in beknopte woorden, maar ieder woongemeenschap is weer uniek. Daaraan ten grondslag liggen vier aspecten die hieronder uitgewerkt worden:
Diversiteit. Het buzz-word van 2020, daarom noemen we het liever 'verscheidenheid'. En misschien is het aan de buitenkant niet zo zichtbaar en delen we gedeeltelijk dezelfde genen: een veelkleurig palet aan mensen is onmisbaar. De bekende '16 personalities test' (de Myers-Briggs Type Indicator) is nuttig om inzage te krijgen in de verschillende persoonlijkheidstypen die de woongroep eigen is. Met tien bevelhebbers bij elkaar wordt oorlog, En met tien entertainers is het vast gezellig, maar blijft het misschien ook daarbij.
Alhoewel de test bedoeld is als zelf-evaluatieinstrument, dragen de verschillende persoonlijkheden enorm bij aan de team-spirit en is een mate van verscheidenheid noodzakelijk binnen het goed functioneren van een (woon)groep.
Erfdelen betekent ook werken-op-het-erf. En dat behelst meer dan een corveerooster voor de standaard huishoudelijke klusjes. Verscheidenheid van talent is een noodzakelijkheid om een zelfvoorzienende woongroep leefbaar te houden.
Benodigde skills voor moestuinieren, installatiewerk, planvorming, landschapsbeheer, teelt, kluswerk, huishoudelijke DIY, automatisering/ICT en dierverzorging liggen voor de hand. Maar niet minder belangrijk vitale rollen als verbinders, verzorgers, opvoeders, koks/bakkers, slagers moeten aanwezig zijn. Niet op academisch of professioneel niveau, wel op praktisch uitvoerbaar niveau.
'Ergens bij horen' is een van de belangrijkste sociale behoefte, zo leerde Maslow ons. In een gezond functionerende woongroep is dat de plek bij uitstek waar je er bij kunt horen, en je persoonlijke eigenschappen en talenten goed kunnen worden benut. Zonder pressie of competitie, maar in respect en saamhorigheid. Inclusiviteit is iets moois, zeker als het organisch ontstaat en niet wordt opgedrongen.
Gelijkgestemd, eendrachtig, eensgezind, onverdeeld. Hoe je het ook noemen wilt, maar op wezenlijke zaken moeten alle neuzen dezelfde richting op staan. Op onze 'Visie' pagina zijn een aantal aspecten uitgewerkt. Pijlers die de basis vormen van een harmonieuze wijze van leven met elkaar:
Dit is is specifiek voor onze situatie, maar er zijn veel meer vormen van gelijkgestemdheid, en voor een deel worden ze ook bepaald door de samenstelling van de groep en de locatie. Zelfvoorzienend zijn in een woonblok in de stad is vermoedelijk te hoog gegrepen. En generativiteit in een studentenhuis is ook niet relevant. Maar ergens moet de sociale cohesie worden gewaarborgd om gemeenschappelijk wonen en bezit (mandeligheid) tot een succes te maken. Gezamenlijke doelen (bv exploitatie landgoed/erfgoed), levensbeschouwing/religie of hechte, historische familierelaties liggen ten grondslag aan veel woongroepen.
Pieter Parmentier heeft een informatieve website over erfdelen, en veel kennis en ervaring gedeeld op erfdelen.nl.
Draagvlak in de groep voor grote en kleine beslissingen is een no-brainer. Veel beslissingen kunnen 'democratisch' worden genomen zonder dat - net als soms lijkt te gebeuren in de wereld om ons heen - de democratie de dicatuur van de meerderheid wordt. Maar als je het érgens unaniem over eens moet zijn, is het wel wie wel en niet 'past' binnen de woongroep. De perfecte skills, een complementair persoonstype, goede contactuele eigenschappen en gelijkgestemdheid qua waarden en uitgangspunten zijn geen garantie voor een goede match.
Uiteindelijk moet het ook 'goed voelen'. Intuítie laat zich lastig rationaliseren, maar zowel de praktijk als wetenschappelijk onderzoek laat zien dat het 'onderbuikgevoel' van mensen opmerkelijk goed functioneert. Gebruik dus niet alleen je verstand, maar volg je hart!
Erfdelen op het platteland. Veel mensen willen het; weinig mensen doen het. Want je kunt wel kiezen voor gemeenschappelijk wonen op het platteland, alleen reken er maar op dat je hobbels en hobbels tegenkomt. Ontdek in deze reeks blogs hoe je erfdelen op het platteland mogelijk kunt maken. In dit artikel volgt een introductie op ons erfdelen en waarom het zo moeilijk te realiseren is.
Het bancair financieren van een woning is in Nederland strak geregeld. Leeftijd, inkomen, schulden, alimentatie en rentestand gaan in de blender van de bank en er rolt een maatwerk advies uit. Meestal kan er 4-5 keer je jaarinkomen worden geleend. Maar hoe financier je een woning met meerdere inkomens?
Erfdelen op het platteland. Het is populair, maar wordt weinig gerealiseerd. Er zijn voldoende lege boerenerven en tóch is het vinden van een boerenerf de grootste uitdaging in het realiseren van erfdelen. De reden hiervoor vind je bij vigerende bestemmingsplannen en de (best rigide) woningwet; nieuwe wooninitiatieven worden eerder geweerd dan gefaciliteerd. Terwijl bij de overheid een omslag in denken nodig is, is het omdenken nu voorbehouden aan ‘erfdelers’.